ارتباط بین سن منارک ،طول دوره تولید مثلی و سن یائسگی با سندرم متابولیک و فرم و ساختار بدن در زنان یائسه غیر چاق

چکیده سابقه و هدف : سندرم متابولیک نقش کلیدی درایجاد بیماری قلبی-عروقی دارد وبعنوان یک مشکل عمده دربسیاری از کشورها از جمله کشور ما درآمده است. میزان شیوع سندرم متابولیک دربین زنان ایرانی بخصوص در دوره گذر از قبل از یائسگی به بعد از یائسگی بصورت بحرانی بالا می باشد، از طرف دیگر تغییرات ساختار بدن همراه با منوپوز با سندرم متابولیک ارتباط دارد. این مطالعه با هدف بررسی ارتباط سن منارک، طول دوره تولید مثل وسن یائسگی با سندرم متابولیک وفرم وساختار بدن درزنان یائسه غیر چاق انجام شد. روش بررسی: این مطالعه بصورت مقطعی برروی 140 زن یائسه غیر چاق که bmiکمتر ازkg/m230داشته و یکسال از یائسگی آنها گذشته است، انجام شد و اطلاعات دموگرافیک ( سن، سن منارک، سن یائسگی، تاریخ آخرین قاعدگی، تعداد بارداری، تعداد زایمان) و فشارخون، وزن و قد، چین های پوستی و دور کمر وباسن جهت محاسبه whr(waist to hip ratio)وwc(waist circumference)وآزمایشات ,fbs tg,hdl-cبعداز 12ساعت ناشتای شبانه برروی سرم افراد انجام شد و اطلاعات جمع آوری شده در پرسشنامه ثبت گردیده وبا استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه توسط نرم افزار spss 15 آنالیز شدند. یافته ها : در بررسیهای انجام شده بین سن منارک و توده بدون چربی بدن با 02/0= p ارتباط معنادار مثبت یافت شد ولی سن منارک با سایر اجزای فرم و ساختار بدن و اجزای سندرم متابولیک ارتباط معناداری نداشت. بین طول دوره تولید مثل و توده چربی با 007/0= p وبا وزن با 04/0= p ارتباط معنادار مثبت وجود داشت. بین پاریته و اجزای سندرم متابولیک، fbs با 001/0p<، فشارخون سیستول با 01/0= , p فشارخون دیاستول 003/0= p، دور کمر با 004/0=p، تری گلیسرید با 009/0= p ارتباط معنادار مثبت وجود داشت ولی بین hdl –c با پاریته ارتباط معنا دار مشاهده نگردید. بین پاریته و bmi با 004/ 0 = p وبا whrبا 001/0p< ارتباط معنادار مثبت مشاهده شد، ولی پاریته با توده بدون چربی، توده چربی و وزن ارتباط معناداری نداشت. سن منوپوز با اجزای سندرم متابولیک مورد بررسی قرار گرفت که fbs با 04/0=p با سن یائسگی ارتباط معنادار منفی داشت ولی بین سن یائسگی و سایر اجزای سندرم متابولیک ارتباط معنا داری مشاهده نگردید. بین سن منوپوز و توده چربی با 002/0= p، وزن با 004/0 = p و bmi با 02/ 0 = p ارتباط معنادار مثبت دیده شد، ولی سن یائسگی با whr و توده بدون چربی ارتباط معناداری نداشت. ارتباط سن با اجزای سندرم متابولیک نیز مورد بررسی قرار گرفت سن با fbs با 004/0=p، فشارخون سیستول با 004/ 0 = p و فشارخون دیاستول با01/ 0 = p ارتباط معنادار مثبت داشت ولی با دور کمر، تری گلیسرید و hdl –c ارتباط معنا داری مشاهده نگردید. سن و توده بدون چربی با 04/0= pارتباط معنادار منفی وبا whrبا 001/0p< ارتباط معنادار مثبت داشت. ولی وزن، توده چربی و bmi ارتباط معناداری با سن نداشتند. نتیجه گیری: اضافه وزن (که با سن منوپوز، طول دوره تولید مثل وپاریته مرتبط بود) نقش بسیار مهمی را بر روی تغییرات نامطلوب متابولیک و فرم و ساختار بدن دارند و با توجه به اینکه سندرم متابولیک و تغییرات ساختار بدن نقش عمده ای را بر روی بیماری قلبی – عروقی داشته، بنابراین کنترل و کاهش وزن باید از اولویتهای مهم بهداشتی قرار گیرد. کنترل و کاهش بارداریها را هم نباید نادیده گرفت. منارک دیررس با افزایش توده بدون چربی و یائسگی دیررس با کاهش در گلوکز ناشتای خون مرتبط می باشند. کلمات کلیدی: سن منارک، سن منوپوز، طول دوره تولید مثل، فرم و ساختار بدن، سندرم متابولیک و پاریته